Uit de voortgangsbrief over onderwijshuisvesting die minister Wiersma op 17 april 2023 naar de kamer stuurde, wordt duidelijk dat hij wel wil, maar zijn collega's en de politiek nog niet bereid heeft gevonden voldoende geld voor gezonde en duurzame schoolgebouwen vrij te maken. Iets wat (wettelijk gezien) wel zou moeten.
Erkenning kwalitatieve inhaalslag
Positief aan de brief is dat de minister erkent dat een goed schoolgebouw essentieel is voor goed onderwijs en er een kwalitatieve inhaalslag nodig is. 20% van de gebouwen in het basisonderwijs en 25% van de gebouwen in het vervolgonderwijs hebben label G en die moeten volgens Europese regels in 2027 vervangen zijn. Daarna is voor 2030 label F aan de beurt.
Eerste stappen
Voor het vervolg ziet de minister de volgende stappen:
- beleidsdoelen in beeld
- een TCO benadering, wat staat voor total cost of ownership
- het scholenbestand beter in kaart.
Volgens de minister zijn de huidige stappen in de begroting gedekt en koerst hij op innovatie via een aanvraag van het Groeifonds. Daarnaast overweegt hij de NEN 2767 verplicht te stellen en ziet hij de voorgestelde wetswijziging als middel voor de TCO benadering.
Tempo voor vervangingsopgave
Het werkveld kan ook al aan de slag zonder deze stappen. De opgave waar we landelijk en lokaal voor staan is voldoende helder. Het bedrag dat daarvoor minimaal nodig is, is bij iedereen bekend. En ook het verduurzamen zelf is niet zo spannend. Het gaat om het tempo waarin we de vervangingsopgave kunnen realiseren. Dat is nu veel te laag.
Niet in een dag klaar
De meeste tijd bij de vervanging van oude schoolgebouwen zit in het voortraject, om lokaal geld te regelen, tot afstemming te komen, het ruimtelijk goed in te passen en het vergunningsproces. Met een flinke investeringsopgave (die is er), plannen voor de uitvoering (die zijn er), voldoende bekostiging vanuit het Rijk (die ontbreekt) en een professionele vastgoedorganisatie (vaak lokaal aanwezig) kan vaart worden gemaakt. Ook als al het geld niet in één keer komt, kan het werkveld aan de slag. De bouw kan toch ook niet alles op één dag realiseren.
Resultaten taskforce financiering
In zijn brief deelt de minister ook zijn visie op het eind februari 2023 opgeleverde rapport van de task force financiering onderwijshuisvesting. Daarin erkent hij dat pensioenfondsen en banken het bekostigingsprobleem niet oplossen. In zijn reactie op het rapport wordt gesproken over de wens voor een professionele vastgoedorganisatie en scheiding van onderwijs en vastgoed. En dat dit onderdeel kan zijn van een programmatische aanpak. De minister gaat dit verder uitwerken, samen met zijn collega’s van BZK, EZK en Financiën. PO, VO en VNG fungeren als klankbord.
Programmatische aanpak
Inmiddels heeft de minister een start gemaakt met het uitwerken van de programmatische aanpak. In de voorjaarsnota is daar structureel € 10,2 miljoen voor begroot. Woensdag 10 mei 2023 was de eerste bijeenkomst in dat kader en in juni 2023 volgt een tweede. Bouwstenen is daarbij uitgenodigd en zal, op basis van de input en het meedenken in de diverse netwerken en ontwikkelgroepen, een actieve bijdrage leveren.
Meedoen?
Dat kan. Meld je aan als partner en neem deel aan een van onze netwerken.
Meer informatie
- Brief: Voortgangsbrief onderwijshuisvesting (Ministerie OCW, april 2023)
- Beslisnota voortgangsbrief onderwijshuisvesting (maart 2023)
- Eindrapport Taskforce Financiering (januari 2023)
- Bouwstenen-reactie op wetswijziging
- Deltaplan scholen
- Netwerken
- Ontwikkelwerk
- Login om te reageren