Zou het niet mooi zijn als een Integraal Huisvestingsplan (IHP) het beste plan voor de toekomst is in plaats van het resultaat van een, vaak niet transparant, onderhandelingsproces tussen schoolbesturen en gemeenten?
“Data kunnen daarbij helpen”, zegt Sander de Clerck, partner bij Republiq. “We kunnen een solide basis creëren door alle relevante data aan de voorkant van het proces al beschikbaar te hebben. Én die informatie te delen met alle betrokkenen. Alle informatie op tafel, voor iedereen beschikbaar. En dan samen in gesprek om te kijken wat het beste is voor de leerlingen van nu en van de toekomst.”
Volgens hem is dit geen droom, maar iets wat nu binnen handbereik ligt. “Want Pien voor het Onderwijs is compleet, met de lancering van de vierde en laatste module. Voor het eerst hebben we nu één systeem dat alle gegevens landelijk verzamelt en op een vergelijkbare manier ontsluit”, vertelt hij. “Dat maakt het mogelijk om op bredere data te sturen, het proces sneller te doorlopen én betere plannen te maken.”
Veel dezelfde vragen
In de eerste fase bij het opstellen van een IHP worden gegevens verzameld, gecontroleerd en relevante informatie gekoppeld en in overzichten verwerkt. “Dat kost vaak veel tijd”, zegt Sander, “En dat is helemaal niet nodig. Elke gemeente is anders, maar er zijn wel veel vergelijkbare vragen die in het IHP beantwoord moeten worden, zoals hoeveel leerlingen verwachten we, wat is de kwaliteit van onze gebouwen en waar liggen de prioriteiten?”
Wat is Pien?
Pien is een softwareprogramma voor het opstellen van een IHP. “We gebruikten Pien eerst intern, in onze adviesprojecten,” vertelt Sander, “maar nu hebben we hem zo gebouwd dat scholen er ook zelf mee aan de slag kunnen. Ze kent alle relevante onderwijsdata in Nederland, van leerlingaantallen tot reisafstanden, van gebouwkwaliteit tot kansengelijkheid. Ook is het mogelijk om de kwaliteitsbeleving van onderwijsgebouwen te meten, op basis van de methodiek van Ruimte-OK, en mee te nemen in de afweging.”
Het systeem werkt met vier modules: leerlingprognoses, kwaliteit (inclusief beleving), contextanalyse en IHP & programmasturing. “Je bouwt het IHP stap voor stap op,” legt Sander uit. “Eerst kijk je naar de ontwikkeling van leerlingaantallen, dan naar de staat van de gebouwen, vervolgens naar de omgeving, en tenslotte maak je samen de beste plannen.”
Gezamenlijke feitenbasis
Sander: “Iedereen kijkt in eerste instantie naar zijn eigen scholen en leerlingen, dat is logisch. Maar door de gezamenlijke feitenbasis ontstaat er overzicht. Hiermee kunnen alle stakeholders samen zien waar de grootste opgaven liggen en het gesprek voeren over wat het beste is voor het geheel.”
De ambitie is duidelijk: met behulp van data betere IHP’s opstellen met als uiteindelijke doel betere onderwijsgebouwen voor de leerlingen en leraren van nu en van de toekomst.
Meer informatie
Artikel: De droom binnen handbereik: Alle IHP's vanuit dezelfde data (In Control! 2026, november 2025)
Webpagina: Pien Onderwijs (Republiq)
- Login om te reageren